استدلال جدلی ارسطو در نفی متحرک بذاته و دیدگاههای ابنسینا و ابن رشد دربارۀ آن
نویسنده
چکیده مقاله:
ارسطو کوشیده است با قیاسی غیرمستقیم ثابت کند که متحرکبذاته وجود ندارد. بدین منظور، وی ابتدا جسمی را فرض میکند که اولاً و بالذات، متحرک است. سپس متذکر میشود که جسم متحرک اجزایی دارد و در گام بعد، نتیجه میگیرد که اگر جزئی از این متحرکبذاته ساکن شود، کل آن ساکن میشود. پس از ارسطو، مناقشههایی بر سر این استدلال درگرفت؛ بهطوری که بسیاری از اندیشهورزان اشکالاتی به آن وارد کردند و عدهای نیز از آن دفاع کردند. ابنسینا و ابنرشد نیز که از زمرۀ شارحان آثار ارسطو بودند، در صدد برآمدند تا اشکالات استدلال یادشده را به حداقل برسانند. در این پژوهش دیدگاههای این دو فیلسوف دربارۀ استدلال ارسطو واکاوی میشود و بر مبنای نظام ارسطویی و همچنین معیارهای عقلی، قوت و ضعف هر یک آزموده میشود. از رهگذر این بررسی دانسته میشود که این دو فیلسوف درعینحال که در پی آناند که دیدگاه مخالف این استدلال را بررسند و پاسخی درخور به آن بدهند، نظراتشان تفاوتهایی با هم دارد. بهطور خلاصه باید گفت ابنسینا ابتدا سعی میکند این استدلال را بازسازی کند؛ اما پس از اینکه اشکالات واردشده بر آن را نقل میکند، ضعفهایش را میپذیرد و بر پذیرش بیقیدوشرط آن پافشاری نمیکند. از طرف دیگر، ابنرشد نهتنها مفهوم متحرکبذاته را رد نمیکند، بلکه با تطبیق آن بر متحرک اول، نظریهای جدید را مطرح میکند.
منابع مشابه
Degenerate Four Wave Mixing in Photonic Crystal Fibers
In this study, Four Wave Mixing (FWM) characteristics in photonic crystal fibers are investigated. The effect of channel spacing, phase mismatching, and fiber length on FWM efficiency have been studied. The variation of idler frequency which obtained by this technique with pumping and signal wavelengths has been discussed. The effect of fiber dispersion has been taken into account; we obtain th...
متن کاملاستدلال خاطرهنویس ویتگنشتاین در نفی زبان خصوصی
یکی از نظریات مهم ویتگنشتاین متأخر، نفی زبان خصوصی است؛ زبانی که معنای واژگاناش را تنها کاربر آن زبان میداند. ویتگنشتاین در استدلال خاطرهنویس برای اثبات امتناع زبان خصوصی میگوید که محال است شخص بتواند احساس خودش را با نشانهای مثل «S» نامگذاری کند و آن را در دفتر خاطراتش یادداشت کند و بعد از آن بخواهد تکرار آن احساس را نیز در آن دفتر یادداشت کند. از این استدلال تفسیرهای متفاوتی شدهاست. برخ...
متن کاملعقل و استدلال در تفکر ابن جوزی
قلمرو حکومت عقل بر رد و قبول امور آیا ادیان را نیز در بر می گیرد؟ آیا ایمان حاصل برهان و استدلال است یا منشاء دیگری دارد؟ اگر در ایمان به برهان عقلی نیازی نیست پس منشاء آن چیست؟ در این مقاله پس از بحثی اجمالی در این مقولات به بررسی و نقد نظرات ابن جوزی پرداخته شده است. ابن جوزی – واعظ ، مفسر و فقیه حنبلی – با تأکید بر لزوم عقل و استدلال برای وصول به اعتقاد دینی ، کتاب تلبیس ابلیس را آغاز می ...
متن کاملتأثیر فلسفه سیاسی ارسطو بر فیلسوفان مسلمان تا ابن رشد
با آغاز نهضت ترجمه، آشنایی مسلمانان با آراء فلاسفه یونان شروع شد. میتوان گفت ارسطو بیش از هر فیلسوف دیگری مورد توجه قرار گرفت. اولین فلاسفه اسلامی مانند کندی و فارابی با میراث یونانی آشنا بودند و تأثیرپذیری آنان از ارسطو در شاخههای مختلفی همچون منطق، متافیزیک (فلسفه اولی)، طیبعیات و مباحث علمالنفس و اخلاق آشکار است؛ اما میبایست توجه داشت که علم سیاست تنها موردی است که آشنایی مسلمانان با آثا...
متن کاملبررسی استدلال مستقیم بر نفی مسئولیت اخلاقی
فیلسوفان ناسازگارگرا با اتکا بر دو شرط «لزوم بدیلهای گشوده برای عامل اخلاقی» و «انتخابگری اصیل شخص از میان این بدیلهای محتمل» و نیز منشاء حقیقیبودن او نسبت به کنشهایش، ضرورت و تعیّن علّی را با اراده آزاد و مسئولیت اخلاقی متعارض برشمردهاند. ون اینوگن ازجمله این فیلسوفان است که با استدلالی مستقیم و بیآنکه از مفاهیمی همچون «توانایی عمل بهگونهای دیگر» یا «اجتنابپذیری» یاری بگیرد، میکوشد تا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 51 شماره 2
صفحات 177- 196
تاریخ انتشار 2019-01-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023